گروه فرهنگ وهنر آذرانجمن: موسیقی تُرکی بخشی جدایی ناپذیر از هنر و فرهنگ آذربایجانی است در این راستا گفتگوی صمیمانه ای با حسن عبدالعظیم زاده یکی از هنرمندان با سابقه این عرصه پیرامون مشکلات موسیقی تُرکی و نیز فعالیت های آتی وی در حوزه موسیقی داشته ایم که متن کامل این گفتگو را در ادامه می خوانید.
انجمن: در ارتباط با سابقه هنری خود در حوزه موسیقی برای مخاطبین توضیح مختصری ارائه بفرمائید؟
بنده حسن عبدالعظیم زاده متولد ۱۳۵۳ تبریز هستم. در یک خانواده هنری به دنیا آمده ام و موسیقی را از سنین کودکی شروع کرده ام، در دوره دانش آموزی در گروه های ارکستر فعالیت کرده ام همچنین در ارکستر باشگاه کارگران، ارکستر هلال احمر به صورت رسمی فعالیت داشته ام بعد از آن سال ۱۳۷۰ در ارکستر صدا و سیمای تبریز به رهبری استاد سلیمی حضور داشته ام، تا زمان وفات مرحوم استاد سلیمی مرحوم در آن ارکستر فعالیت کرده ام و در کنسرت های بسیاری در شهرهای مختلف کشور و همچنین در جمهوری آذربایجان اجرا داشته ایم بعد از فوت استاد سلیمی ۲ سال وقفه در فعالیت هنری ام به وجود آمده است و از سال ۱۳۷۷ گروه “دومان” را تاسیس کردم.
نوازدگان مختلفی آمده و رفته اند و دلایل عمده ای که نوازده ها را نتواسته ام نگه دارم به خاطر مسائل اقتصادی بود چون گروه های موسیقی تبریز به دلیل مسائل اقتصادی همیشه در مضیقه بوده اند و اکنون هم هستند و طبیعتا نوازندگانی بوده اند که در گروه های تبریزی فعایت کرده و بعد از کسب کمی شهرت و تجربه راهی تهران و جذب گروه های موسیقی پایتخت می شوند و ما هم در مقابل این مشکل طبیعتا هیچ کاری از دستمان برنمی آید.
سال های مدید سازهای ریتمی و آکاردیون، گارمون، تار، پیانو نواخته ام و بعدها گیتار را شروع کرده ام و همچنین در ارکستر صدا و سیما هم دو سال کنترل باس نواخته ام.
انجمن: دلایل عدم استقبال از موسیقی آذربایجانی در میان قشر جوان و مشکلات فنی این عرصه هنری چیست؟
عموما این مشکل به دلیل مسائل فرهنگی است که نهاد های درگیر با فعالیت های فرهنگی هم به این مسئله دامن می زنند. یعنی فرض کنید در سیمای کشور نقش هایی که با کلاس هستند فارسی یا انگلیسی صحبت می کنند و عمدتا نقش هایی که خیلی پیش پا افتاده اند متاسفانه به ترکی و یا لهجه ترکی صحبت می کنند. و این مسئله نا خودآگاه سبب می شود تا جوانان ما فکر می کنند اگر ترکی حرف بزنیم یا به موسیقی ترکی گوش بدهیم فرد بی کلاسی هستیم.
بعلاوه مقداری هم مشکل ادبیات از طرف ما وجود دارد چون بین زبان محاوره ای و زبان ادبی در ترکی فاصله افتاده است. به همین دلیل وقتی ما با زبان محاوره ای صحبت می کنیم که با کلمات فارسی مشحون شده است وقتی با زبان محاوره می نویسیم و می خوانیم اصطلاحا متن سبک می شود که اصولا قابل شنیدن نیست. و وقتی با زبان ادبی می خوانیم بعضی لغات وجود دارد که امروزه در جامعه استفاده نمی شود و ما بیشتر معادل فارسی آنها را استفاده می کنیم در واقع زبان ما فارسی زده شده است به همین خاطر زبان ادبی ما به دلیل عدم برقراری ارتباط با مخاطب با مشکلات دیگری مواجه می شود.
ما در موسیقی تُرکی بیشتر در ادبیات مشکل داریم تا خود موسیقی. یعنی اگر بخواهیم زبان موسیقیایی خود را برای مخاطبان جوان خود قابل شنیدن کنیم باید زبان محاوره ای و ادبی مان را به هم نزدیک کنیم. مثلا موسیقی فارسی را در نظر بگیرید. وقتی شعر نو ظهور کرد و از ادبیات کلاسیک خود فاصله گرفت، زبان فارسی رسمی بیشتر شبیه زبان محاوره شد و کلماتی که مورد استفاده شبیه کلماتی شد که روزمره از آنها استفاده می شود و برای مخاطبان موسیقی قابل فهم است.
البته یک تعداد از موسیقی های شاد هم با رقص و حرکات موزون مشهور می شوند امروزه مردم به موسیقی یا در خودرو یا مراسمات یا در تلویزیون گوش می دهند. و تعداد افرادی که به موسیقی حرفه ای گوش دهند خیلی کم است بنابراین باید آهنگ سازان، استاید موسیقی، ادبیات و رقص آذربایجانی بنشینند و با هم اندیشی پیرامون این امر در مورد رفع مشکل یاد شده اقدام مشترکی انجام دهند.
انجمن: مزیت دیگر موسیقی ها در مقایسه با موسیقی ترکی برای جذب مخاطب چیست؟
طبیعتا شرکت های هنری با موسیقی فارسی رابطه خوبی دارند چون پول ساز و زود بازده است به همین دلیل در موسیقی فارسی سرمایه گذاری می کنند و نتیجه اینکه ما آثار موسیقی ترکی را به گوش مخاطبان نمی توانیم برسانیم و اگر بتوانیم به گوش جوانان برسانیم اتفاقا ما پتانسیل موسیقی قابل توجهی داریم که می تواند قلب جوانان را فتح کند.
انجمن: در مورد کنسرت های آینده و برنامه هایی که در موسسه آوای هنر عظیم زاده در حال اجرا است بگویید.
من هر ساله دو کنسرت در تبریز اجرا می کنم که حتما یک کنسرت پاییزی با گروه دومان در تبریز اجرا خواهیم کرد. و این اجرا با چند آهنگ تازه خودم همراه خواهد بود. آلبوم های زیادی کار کرده ایم. همچنین چند تک تِرک کار کرده ایم و عموما در موسسه تلاش داریم برای جوانانمان که تازه وارد عرصه موسیقی ترکی شده اند در تهیه آلبوم موسیقی و تک تِرک کمک کنیم و همچنین اگر بازخورد مخاطبان خوب باشد طبیعتا برای آنان کنسرت هم برگزار خواهیم کرد و اگر از جوانانی که می خواهند در موسیقی ترکی فعالیت داشته باشد ما از آنان حمایت می کنیم.