گروه فرهنگ و هنر آذرانجمن/عاطف احدپور: موضوع طنز در فرهنگ مردم آذربایجان دارای جایگاهی برجسته و تاریخی است و به علت غنی بودن محتوا و حکمت آمیز بودن، طنز آذربایجان در میان مردم جایگاهی ویژهای داشت. طنز، کمدی، شوخی و یا به اصطلاح امروزی استندآپ کمدی در کاخ های قاجار رواج داشت. در تاریخ معاصر طنز آذربایجان نیز شخصیت بسیاری مثل عسگرانلی، ساری قولوخان، مستجاب الدعوه، اسماعیل مراغهای و دهها چهره دیگر بودند که هنوز نیز یاد خاطره شان در میان مردم زنده است.
کسانی که موجب خنده و ایجاد شعف در دیگران میشوند، طنازان قدری هستند که باید قدرشان را دانست، کسانی که طنز مینویسند از معدود افراد جامعه هستند که این هنر را آموختهاند و در انتقال پیام خود از هر ابزاری از جمله شبکه های اجتماعی میتوانند استفاده میکنند.
با رواج شبکههای اجتماعی ازجمله اینستاگرام، افراد متعددی شروع به فعالیت در عرصه طنز آذربایجان و به زبان ترکی کردند و اتفاقا بستر مناسبی نیز برای این افراد به شمار میرود، زیرا هم استعداد خود را به نمایش بگذارند و هم از گزند برخی نگاههای تک بعدی و انحصارگرایانه رسانههای پایتخت دور میمانند.
اما یک مشکل جدی وجود دارد، اول اینکه که ذائقه مخاطب حالا به هر دلیلی تغییر کرده، اکنون ملاک طنز خوب، طنزهای اصطلاحا تلگرامی و انیستاگرامی است که اغلب با شوخیهای جنسی آمیخته و بعضاً با لودگی همراه شدهاند. در صورتی که دو مقوله طنز و لودگی جدا از هم هستند که این روزها به غلط از هردو به عنوان طنز یاد میشود.
ما باید یک بازتعریف از طنز داشته باشیم و بایستی خیلی چیزها را دوباره تقسیمبندی کنیم. طنز و لودگی دو مقوله جدا از هم هستند. طنزنویس باید ذوق و استعداد طنزنویسی داشته و در مرحله دوم به سمت شکوفا کردن این استعدادش برود و از طریق خواندن آثار طنزنویسان برجسته کشور و جهان، با قالبهای طنزنویسی آشنا شود و در قدم بعد بتواند خود نیز قالبهایی ابداع کند.
امیدواریم فعالین فضای مجازی حسن نیت این یادداشت را احساس کنند و در راستای شکوفایی و تغییر سطح فعالیت های خود قدمی بردارند و همچنین به عنوان وظیفه اجتماعی در پرورش مخاطبان نیز سهیم باشند تا بتوانیم مسیر طنزپردازان پیشکسوت آذربایجان را ادامه دهیم و همچنین بتوانیم شاهد ظهور طنزپردازان حرفهای مانند گذشته باشیم.