باغات «حکم آباد»، باقیمانده «باغ شهر» تبریز را صیانت کنیم
باغات محله تاریخی «حکم‌آباد» با حدود ۷۷۰ هکتار اراضی کشاورزی و باغی در شمال‌غرب تبریز، نقش مهمی در حفظ محیط زیست و کاهش آلودگی این کلانشهر ایفا می‌کند و حفاظت از این اراضی در قالب طرح جامعی با عنوان «پارک بزرگ تبریز» مطالبه ای عمومی است.
به گزارش آذرانجمن، محله قدیمی حکم‌آباد (هکماوار) از شرق به محله ویجویه و از شمال به محله عموزین‌الدین و جمشید آباد (به لهجه محلی «جامیش آوا»)، از شمال‌غرب به دیزج (محله ابوذر)، از غرب به جاده سنتو و قراملک، از جنوب به شنب‌غازان و آخونی و از جنوب شرقی به باغات محله کوچه‌باغ و قره‌آغاج منتهی می‌شود و از روزگاران گذشته علاوه بر ایفای نقش تامین میوه و سبزیجات خوراکی مردم تبریز و شهرهلای همجوار، نقش بسزایی در کاهش آلاینده های جوی این کلانشهر ایفا می کند.
در دهه های اخیر اراضی حکم آباد مورد توجه اعضای شورای اسلامی، مدیران شهری و علاقه مندان به محیط زیست قرار گرفته و برای حفظ فضای سبز و اراضی سرسبز این محله، طرح جامعی برای ایجاد پارک بزرگ تبریز در این منطقه تهیه شده و با وجود حرکت لاک پشتی این طرح به علت عدم همکاری مالکان این اراضی و عدم هماهنگی لازم بین مسوولان تصمیم ساز، مسیر پر فراز و نشیبی را طی کرده است.
طرح احداث پارک بزرگ تبریز در محدوده باغات حکم آباد در سال ۱۳۵۰ تصویب شد و قرار بود این پارک به وسعت ۸۸۰ هکتار احداث و به «پارک بزرگ خاورمیانه» تبدیل شود؛ پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز در سال ۱۳۷۰ طرح احداث این پارک، مطرح و مقرر شد، سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری تبریز احداث آن را بر عهده بگیرد.
عبور ۲ رودخانه مهرانه رود (میدان چای) و تلخه رود (آجی چای) از وسط اراضی محله حکم آباد، سرسبزی و طراوت خاصی به این منطقه از کلانشهر تبریز داده و این منطقه را به یکی از تفرجگاه های مهم مردم این شهر و ساکنان حاشیه این محله تبدیل کرده است؛ این ویژگی ها، محله حکم آباد را مستعد احداث «پارک بزرگ» کرده که در صورت تکمیل و بهره‌برداری از آن، این منطقه نقش ریه تنفسی کلانشهر تبریز را بازی خواهد کرد و یکی از مناطق جذب گردشگر تبدیل خواهد شد.
مزرعه داران و باغداران منطقه، علاقه مندان به محیط زیست و اعضای کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی تبریز با درک اهمیت فضای سبز حکم آباد و تاکید بر ضرورت حفظ و احیای فضای سبز این اراضی، نسبت به گسترش تغییر کاربری‌های غیرمجاز در اراضی باغی و فضای سبز و جلوگیری از تجاری‌سازی اراضی این مناطق هشدار می دهند.
قدمت مزارع و باغات حکم اباد به ۳۰۰ سال قبل می رسد
یک مزرعه دار محله حکم آباد، قدمت اراضی کشاورزی و باغات این منطقه را به روایت از آبا و اجداد خود به ۳۰۰ سال گذشته پیوند می دهد و به خبرنگاران می گوید: در مزارع این منطقه انواع سبزیجات مورد نیاز مردم تبریز و شهرهای آذربایجان شرقی و استان های همجوار مانند اردبیل و ارومیه و در تابستان نیز بخشی از سبزیجات تهران تامین می شود.
جعفر دایی، اضافه می کند: در سال های گذشته در این منطقه هفت چشمه از جمله حکم آباد، اسماعیل خان، میرزاعلی، میرخلیل و تارآباد وجود داشت که اراضی کشاورزی و باغی از طریق آن ها آبیاری می شدند، ولی به مرور زمان همه نابود شدند.
وی اظهار می کند: هم اکنون از پمپ آب بدون هیچ هدر رفتی برای آبیاری باغات و اراضی کشاورزی این منطقه استفاده می شود و انواع سبزیجات بدون کمک گرفتن از تسهیلات دولتی در این اراضی تولید می شود.
تولیدکننده میوه و سبزیجات محله حکم آباد می گوید: در این منطقه فضای سرسبزی ایجاد شده که در آن درخت، گل، سبزی و صیفی وجود دارد و این منطقه بخشی از اکسیژن سالم شهر تبریز را تامین می کند.این منطقه بخشی از اکسیژن سالم شهر تبریز را تامین می کند.
جعفر دایی، با بیان اینکه در باغات این منطقه حدود ۲ هزار نفر اشتغال دارند و معیشت خانواده آن ها از این اراضی تامین می شود، ادامه می دهد: در باغات این منطقه خانه باغ هایی به شکل «کله قند» وجود دارد که قدمت آن ها به ۱۰۰ سال قبل بر می گردد.در باغات این منطقه خانه باغ هایی به شکل کله قند وجود دارد که قدمت آن ها به ۱۰۰ سال قبل بر می گردد.
وی یادآوری می کند: این خانه باغ ها دارای دیوارهای حمال ضخیمی هستند که در درون آن ها طاقچه هایی وجود دارد که داخل آن وسایل تزئینی و آینه و شمعدان و برخی لوازم مورد استفاده در مزارع می گذارند.
مزرعه دار محله حکم اباد با بیان اینکه خانه باغ های کله قندی همواره مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار می گیرد، می گوید: در صورت توجه اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری می توان جلوه زیبایی به این خانه باغ ها داد تا به عنوان یکی از مکان های گردشگر پذیر مورد استفاده قرار گیرد.در صورت توجه اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری می توان جلوه زیبایی به این خانه باغ ها داد تا به عنوان یکی از مکان های گردشگر پذیر مورد استفاده قرار گیرد.
جعفر دایی، می افزاید: اگر چنین مکان هایی در اصفهان وجود داشت از آن برای جذب گردشگر استفاده می کردند ولی در تبریز به چنین مکان هایی بی توجهی می کنند.
خبرگزاری ایرنا
نظرات