قتل الهه حسین‌نژاد؛ فراتر از یک سوگ

به گزارش آذرانجمن،سید هادی اسحقی/ جامعه‌شناس و فعال اجتماعی، قتل دردناک الهه حسین‌نژاد، بیش از آنکه صرفاً یک حادثه فردی باشد، نمادی است از بحران‌های ساختاری و فرهنگی عمیقی که جامعه ما با آن‌ها مواجه است. این واقعه تلخ، بازتاب ضعف نهادهای اجتماعی و فرهنگی است که وظیفه حفظ امنیت و نظم اجتماعی را دارند.

از منظر جامعه‌شناسی، چنین فجایعی را می‌توان در چارچوب نظریه‌های هنجارمندی و نظم اجتماعی تبیین کرد. وقتی هنجارهای پذیرفته شده در جامعه ضعیف یا متزلزل شوند، یا وقتی نهادهای مسئول در ایجاد و حفظ این هنجارها ناکارآمد باشند، شکاف‌هایی در ساختار اجتماعی ایجاد می‌شود که می‌تواند منجر به افزایش خشونت و ناامنی گردد. به‌عبارت دیگر، خلأ در آموزش مهارت‌های اجتماعی و فقدان انسجام هنجاری، بستر بروز چنین بحران‌هایی را فراهم می‌آورد.

همچنین، نظریه «کنترل اجتماعی» بر نقش نهادها و ساختارهای رسمی و غیررسمی در مهار رفتارهای ضد اجتماعی تأکید دارد. هنگامی که این کنترل‌ها ضعیف عمل کنند، خشونت‌های فردی و اجتماعی افزایش می‌یابد و امنیت عمومی به خطر می‌افتد. قتل الهه حسین‌نژاد را باید نتیجه‌ای از همین ضعف‌ها دید؛ ضعف در بازدارندگی و محافظت از شهروندان، به‌خصوص گروه‌های آسیب‌پذیر مانند زنان.

رسانه‌ها نیز در شکل‌دهی به افکار عمومی نقش کلیدی دارند. بر اساس نظریه «کارکردگرایی» رسانه‌ها باید به افزایش آگاهی و تثبیت هنجارهای اجتماعی کمک کنند، اما واکنش‌های هیجانی یا پوشش‌های غیرمسئولانه می‌تواند به تشدید سردرگمی و پراکندگی در جامعه بینجامد. بنابراین، رسانه‌ها باید با دقت و مسئولیت‌پذیری، فضا را برای گفت‌وگوهای عقلانی و پیشگیرانه فراهم کنند.

امنیت زنان، نه تنها مسئله‌ای فردی، بلکه شاخصی از سلامت اجتماعی و فرهنگی کل جامعه است. از دیدگاه نظریه «سرمایه اجتماعی»، زمانی که بخش قابل توجهی از جامعه احساس ناامنی کند، کل ساختار اجتماعی دچار بحران خواهد شد. به همین دلیل، تضمین امنیت زنان، تضمین سلامت و پایداری کل جامعه است.

برای پیشگیری از چنین حوادث تلخ، لازم است به تقویت آموزش‌های همگانی در حوزه مهارت‌های زندگی و تاب‌آوری اجتماعی، بازسازی هنجارهای مثبت و پرهیز از واکنش‌های هیجانی و قضاوت‌های شتاب‌زده توجه کنیم. تحلیل دقیق و مسئولانه، کلید بازسازی اعتماد و ایجاد امنیت پایدار است.

قتل الهه حسین‌نژاد نه تنها یک فاجعه انسانی، بلکه هشداری است برای بازنگری در ساختارهای اجتماعی، تقویت نهادهای بازدارنده و تقویت همبستگی اجتماعی. فرصتی است برای اینکه با شناخت بهتر چالش‌ها، جامعه‌ای امن‌تر و عادلانه‌تر بسازیم.

انتهای پیام/