آیا خانه می‌تواند جایگزین مناسب مدرسه باشد؟

به گزارش گروه فرهنگی آذرانجمن/ رعنا شکری: موضوع آموزش و کیفیت آن از دیرباز حائز اهمیت بوده است. تا پیش از ظهور و گسترش فضای مجازی، آموزش کودکان به شکل سنتی در مدارس و زیر نظر وزارت آموزش‌وپرورش صورت می‌گرفت و ادامه تحصیل از راه دور، تنها در شرایط خاص ممکن بود.

اما در سال‌های اخیر، شاهد انصراف تعدادی از دانش‌آموزان، به‌ویژه در مقاطع ابتدایی، از تحصیل هستیم. در بسیاری موارد، این انصراف ناشی از «جبر» و شرایط زندگی بوده است: شرایط اقتصادی، نبود امکانات آموزشی، کمبود مدرسه در مناطق دورافتاده، طلاق والدین، اعتیاد، اشتغال، ازدواج زودهنگام دختران، دلسردی نسبت به آینده شغلی، و عوامل فرهنگی و قومیتی، از جمله دلایلی هستند که منجر به ترک تحصیل می‌شوند.

اما به‌جز این اجبارها، این روزها با پدیده‌ای به نام «هوم‌اسکولینگ» یا آموزش خانگی مواجه هستیم. در این یادداشت تلاش شده دلایل گرایش به این سبک آموزشی مورد بررسی قرار گیرد.

در نظام جدید آموزش‌وپرورش، که بیش از یک دهه از اجرای آن می‌گذرد، تمرکز بر کیفیت آموزش و فرآیند یادگیری بیشتر شده است. با حذف نمره، نتیجه‌گرایی کاهش یافته و این تغییر رویکرد، از سوی برخی دانش‌آموزان و والدین دچار سوءبرداشت شده و در برخی موارد موجب بی‌انگیزگی شده است.

عامل مهم دیگر، گسترش شبکه‌های آموزشی در فضای مجازی است. دسترسی آسان به آموزش، برخی دانش‌آموزان و والدین را از حضور فیزیکی در کلاس بی‌نیاز می‌کند.

علاوه بر این، تطبیق مکان و زمان آموزش مجازی با شرایط دانش‌آموز، گرایش به این نوع یادگیری را افزایش داده است.

از دیگر دلایل جذابیت آموزش در خانه، کاهش اضطراب و بار روانی کودک است.
همچنین، با گسترش تأثیر فضای مجازی در زندگی روزمره، انتظارات والدین از فرآیند یادگیری نیز تغییر کرده و تمایل دارند با این سبک، سلیقه‌ها و علایق خود را در آموزش فرزندان اعمال کنند.

با این حال، باید توجه داشت که با وجود همه مزایای ذکرشده، روش‌های مدرن آموزش دارای محدودیت‌ها و معایبی نیز هستند؛ از جمله: کم‌تجربگی والدین در امر تدریس در مقایسه با مربیان، محدودیت ابزار و منابع آموزشی در خانه، احتمال پایین پایبندی به برنامه‌ریزی آموزشی، و نبود حس رقابت با همسالان.

همچنین نباید فراموش کرد که مدرسه فقط مکانی برای یادگیری علم و دانش نیست، بلکه جایی برای یادگیری مهارت‌های اجتماعی، افزایش اعتماد به نفس و رشد فردی نیز هست.

مدارس امروزی با برنامه‌های متنوع، می‌توانند بهترین فضا برای تعامل کودک با همسالان و ایجاد انگیزه برای رقابت سالم باشند.

کودک در ساختار مدرسه، برنامه‌ریزی، نظم و قانون‌مداری را بهتر یاد می‌گیرد و با مشارکت در فعالیت‌های گروهی، مفهوم “کار گروهی” را بهتر درک می‌کند؛ موضوعی که در جامعه ما همچنان نیاز به توجه بیشتری دارد.

در کلاس‌های حضوری، با واگذاری مسئولیت و مواجهه کودک با چالش‌های مختلف، زمینه برای شناخت نقاط ضعف، رشد و شکوفایی استعدادهای او فراهم می‌شود؛ امری که ممکن است در خانه از نگاه والدین پنهان بماند.

در نهایت می‌توان گفت کودک در مدرسه بهتر «رشد» می‌کند؛ با مشاهده، مقایسه و محاسبه، خود و جهان اطرافش را بهتر می‌شناسد و در بستر این اکتشافات، شخصیتش شکل می‌گیرد.

انتهای پیام/