به گزارش آذرانجمن، گروه فرهنگ و هنر آذرانجمن؛ شهرام خوشرو، پژوهشگر ادبی به مناسب روز ملی ادبیات آیینی در گفتگو با آذرانجمن در خصوص ویژگیهای ادبیات آیینی آذربایجان بیان کرد: ادبیات آیینی آذربایجان مثل سایر ادبیات رایج ، غنی و پرمحتوا است ولی آنچه که ادبیات آیینی آذربایجان را از دیگر ادبیات متمایز می کند، بنیان معنوی و بار محتوایی بسیار غنی آن است. وی گفت: اگر بخواهیم اشاره ای به تاریخ ادبیات آیینی آذربایجان داشته باشیم باید این را در نظر بگیریم که شاعران آذربایجان در همه ادوار تاریخی با سرودن اشعار آیینی به نوعی نقش اساسی در پربار کردن مکتب ادبی آذربایجان داشتند. خوشرو افزود: ادبیات آذربایجان قدمتی درخور تامل دارد. قبل از ظهور دولت صفوی ادبیات آیینی آذربایجان به شکلی نوپا بود. به عبارت دیگر هنوز به پختگی که با ظهور شاعرانی چون ملا محمد فضولی و مرحوم صراف و... را به ارمغان آورد نرسیده بود. البته لازم به ذکر است قبل از دولت صفوی و صدها سال، قبل از آن شاعران آذربایجان از جمله قطران و خاقانی شاهد اشعار آیینی در سروده هایشان هستیم ولی اینکه در قالب یک مکتب ادبی باشد، نبود. وی ادامه داد: درنتیجه بعد از پیدایش دولت صفوی به خاطر فضای آزاد برای شاعران و اینکه آزار و اذیتی از جانب حکومت بیرونی و درونی شاعران را تهدید نمی کرد ادبیات آیینی و به دنبال آن اشعار آیینی رونق فزون تری یافت. این ثمره در دوره قاجار به عنوان یک مکتب ادبی ظهور کرد. چنانکه در دوره قاجار صدها سال خلاقیت و حرکت ادبی شاعران آیینی آذربایجان به منصه ظهور نشست. شهرام خوشرو گفت: جایگاه آذربایجان در شعر آیینی این مرز و بوم بدون شک تاثیر بسزایی داشته است بطوری که اگر ادعای پرچم دار بودن ادبیات و شعر آیینی کشور را بکنیم، اغراق نکردیم؛ چرا که با مراجعه به سروده های شاعرانی چون مرحوم شهریار، مرحوم دلریش، مرحوم صراف، این تئوری آشکار میشود. کارشناس ادبیات آیینی ادامه داد: اگر آسمان ادبیات ایران را بنگریم آذربایجان به مثابه ستاره درخشان در این آسمان میدرخشد و پس جایگاه ارجمند و والایی در این آسمان دارد. خوشرو افزود: ما باید این نکته را در نظر بگیریم که ادبیات آیینی آذربایجان تنها اشاره به موضوع خاص و واقعه خاص مانند واقعه عاشورا ندارد بر فرض مثال در اشعار شاعران قبل دوره صفوی ادبیات و شعر آیینی به مفهوم روشن، در موضوعاتی چون توحید، مناجات، نعت رسول الله و... بود که توسط شاعرانی چون نظامی، خاقانی، اوحدی، شیخ محمود شبستری، و... سروده شده است. خوشرو بیان کرد: وجود برخی ویژگی های ادبی و ساختاری مانند استفاده از قالب های عروضی، مضامین و آرایه ادبی روایتگری در ادبیات آیینی آذربایجان باعث منحصر به فرد شدن آن میشود. وی پایان گفت: در دوره معاصر نیز به طبع این موضوع گسترش پیدا می کند و شاعران ترک زبان هر کدام به نوعی در این عرصه تاثیرگذار بودند و اشعار خود را در موضوعات مختلف بخصوص واقعه عاشورا از منظر فرهنگی و سیاسی بررسی کرده و در مورد آن شعر گفتند که خود روح تازه ای به ادبیات آیینی آذربایجان بخشیده است. نسیم ادیب انتهای پیام/